13 stycznia 2016

Raport - dlaczego martwe świerki są potrzebne w Puszczy Białowieskiej

To dawna fotka Janusza Korbela, przedstawiająca "fragment puszczy po całkowitej przebudowie drzewostanu w następstwie gradacji kornika" w rezerwacie BPN, którą przypomniał dziś na fejsie nieoceniony Tomek Niechoda.
Ale nie o fotce chciałem, ale o wczoraj opublikowanym znakomitym raporcie Stowarzyszenia dla Natury "Wilk", do którego ta fotka jest doskonałą ilustracją:
Dlaczego martwe świerki są potrzebne w Puszczy Białowieskiej
Wersja graficzna
"Badania nad procesami rozpadu borów świerkowych wskazały, że dynamika gradacji kornika niewiele się różni na terenach, gdzie wszelkimi dostępnymi środkami prowadzono walkę z kornikiem i na terenach, gdzie takich działań nie prowadzono (Grodzki i in. 2006). Usuwanie zaatakowanych przez kornika lub zamarłych z innych przyczyn drzew nie stanowi skutecznej metody zatrzymania gradacji kornika i zamierania świerków, lecz może przynieść skutek przeciwny: przez ograniczenie naturalnych procesów wydłużyć gradację i przyspieszyć zanikanie świerczyn, gdyż w warunkach Puszczy Białowieskiej nie jest możliwe skuteczne wycięcie wystarczającego procentu zaatakowanych drzew (np. Fahse i Heurich 2011).
Obecnie posiadamy ogromną wiedzę na temat pozytywnej roli martwego drewna w lesie, jego wpływu na leśny mikroklimat, dostępność wody i wzrost różnorodności biologicznej. Martwe drewno jest wyróżnikiem lasów naturalnych. Bez niego tracą one swój naturalny charakter i nie odróżniają się od zwykłych lasów gospodarczych."

21 komentarzy:

  1. Petycja do Premier Beaty Szydło http://www.kochampuszcze.pl

    OdpowiedzUsuń
  2. A to są argumenty tylko przyrodnicze, a drugie tyle można dodać społecznych, a jeszcze trzecie - gospodarczych.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Te drugie i trzecie z uwagi na unikatowość Puszczy i fakt że innych, "zwyczajnych" lasów są milony hektarów - NIE powinny mieć większego znaczenia. Argument bałamutny, z rodzaju takich: "szkoda kasy na zabytki, tyle ludzi przecież jest potrzebujących!"

      Usuń
  3. niektóre argumenty są kuriozalne np:
    I.9 zamierające świerki intensywnie produkują nasiona czyli pokarm dla ssaków i ptaków? - jeśli wymrą świerki wymrą też ssaki i ptaki? Co z latami nasiennymi- już nie wystarczą, czy musimy trochę drzew uśmiercić żeby dokarmić zwierzęta?

    II.6 cenne puszczańskie starodrzewie dębowe powstały w efekcie zarastanie polan i porzuconych pól? cóż pozostało nam puszczę przekształcić w polany i pola,ażeby uzyskać efekt cennego starodrzewiu?

    I.6 dzięcioł trójpalczasty jest czterokrotnie rzadszy w gospodarczo użytkowanej części Puszczy niż w rezerwacie ścisłym BPN?- ten argument zapewne jest już nie aktualny, przy takiej skali ostatnio wymarłych świerków na terenach LP proporcje się mogły zamienić

    Dochodzi jeszcze jedno stwierdzenie zamieszczone we wstępie do komentowanego tekstu: w warunkach Puszczy Białowieskiej nie jest możliwe skuteczne wycięcie wystarczającego procentu zaatakowanych drzew po to aby zatrzymać gradacje kornika?- skąd to przypuszczenie? jeszcze 10 lat temu dało się zrobić, a teraz się nie da?

    Pozdrawiam

    EX

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Trudno polemizować z tego typu luzackim krytykanctwem, dlatego proszę o imienny artykuł z przypisami, literaturą itd. podważający tezy linkowanego raportu, chętnie go tu opublikujemy.
      Do dzieła EX :)

      Usuń
    2. Wypunktowałem moje znaki zapytania, a odpowiedzi na nie oczekiwałbym raczej od autorów opracowania(chociaż wiem że raczej nie są komentatorami tego bloga). Inną sprawą jest to czy w tym momencie trwają jakieś sumienne badania nad tą zagładą świerka w Puszczy, czy ktoś z tego wyciągnie jakieś wnioski na przyszłość.

      IBL Białowieża prowadził badania nad podobną sytuacją która miała miejsce w Wigierskim Parku Narodowym około 20 lat temu, ale chyba wniosków nie wyciągnięto.

      EX

      Usuń
  4. Drogi autorze tego bloga, proszę mi pokazać fragment tekstu (źródło), w którym jest mowa o wycince świerków w rezerwacie ścisłym (OOŚ) Puszczy Białowieskiej. Zwykła rzetelność i uczciwość wobec czytelnika nakazywałaby wspomnieć ile w Puszczy Białowieskiej jest rzeczywiście rezerwatu ścisłego, a ile jest zwykłych lasów gospodarczych, które mają walory społeczne ale również i ekonomiczne. Nikt nie planuje ciąć rezerwatu ścisłego, zaś wycinka w lasach gospodarczych nie jest żadną sensacją... Trochę obiektywizmu proszę, bo na ten moment nie różnisz się - Drogi Autorze - od oszołomów, którzy zadeptali bezcenne rysunki kultury Nazca. Już nawet nie wspominam o odwrocie świerka na terenie Polski, bo to jest temat na osobną dyskusję...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A gdzie niby piszemy o wycince świerków w rezerwacie ścisłym (OOŚ)?

      Usuń
    2. Skoro nie piszecie o wycince w OOŚ, to o co ta cała zawierucha? Reszta to las gospodarczy jest przecież i narzekanie na wycinkę w nim to jak smęcenie, że w zimie jest zimno. Smęcicie drodzy Państwo, robicie burzę w szklance wody i strzelacie z armaty do komara.
      Trochę liczb: powierzchnia administrowana przez LP w Puszczy Białowieskiej (czyli ta, na której będzie zwiększenie wycinki): ok.51700 ha, planowana wycinka w ciągu 10 lat: 317 000 m3 czyli 31 700 w roku. Proste dzielenie daje 0,6m3 z hektara na rok. Niech 100-letni świerk ma 25 m strzałę o pierśnicy 30 cm (z korą) - to daje lekką ręką jakieś 1,5m3 drewna. To daje wycięcie 1 świerka z 2,5 ha lasu. JEDNEGO ŚWIERKA Z 2,5ha LASU. Jednego drzewa z kwadratu ok 160mx160m. (oczywiście poczyniłem tutaj pewne uproszczenia i zaokrąglenia). Jeśli nie widzicie tutaj śmieszności całej tej "akcji", to nie wiem gdzie ten świat zmierza.

      Dodatkowo, Drogi Autorze, odnieś się proszę do potwierdzonej już podatności świerka na czynniki abiotyczne i biotyczne (w tym antropogeniczne) w Polsce. Bo zapewne wiesz co się ze świerkiem w Polsce dzieje, prawda? Proszę, napisz, co się w całej Polsce ze świerkiem dzieje.

      Za jakiś czas zajrzę tutaj zobaczyć co nasz Drogi Autor odpowie.

      Bardzo chcę poznać błędy w moim rozumowaniu lub w matematyce.

      Pozdrawiam,
      Anonim

      Usuń
    3. Anonimie z 23.34, błędnie założyłeś, że 317 000 m3 to planowany etat dla całej Puszczy. Nie, to tylko dla najmniejszego nadleśnictwa - Białowieży. Stąd cała Twoja matematyka jest nic nie warta.

      Usuń
    4. Zawierucha jest właśnie o to, żeby chronić nie tylko OOŚ – dlaczego najcenniejszego promila polskich lasów nie można po prostu zostawić w spokoju? Las gospodarczy to jakaś świętość? Wszystkie praktycznie parki narodowe i rezerwaty były kiedyś lasami gospodarczymi, a teraz nie są i co – LP spadła korona z głowy? Nie zauważyłem.
      A obliczenia dalej, to wyjątkowo bałamutna argumentacja :)
      Skoro w ramach profilaktyki antykornikowej leśnicy muszą wyciąć, aż „jednego świerka z 2,5 ha” lasu, to znaczy, że cała ta gradacja kornika to pic na wodę, a ich działania to jakaś pozoracja? Tylko czego i po co?
      I na koniec znów zacytuję anonima:
      „Jeśli nie widzicie tutaj śmieszności całej tej "akcji" [antykornikowej], to nie wiem gdzie ten świat zmierza.”

      Usuń
    5. 1-en świerk z 2,5 ha lasu to jest średnia, znaczy tyle gdzieś na obszarze 2500ha wytnie się w jednym miejscu 1000szt. świerka , a na innym obszarze 2500ha wytnie się zero.

      Najważniejsze jest aby wyciąć wszystkie zasiedlone przez kornika świerki, z większości stojących martwych- już wyleciał i ich wycinanie mija się z celem- na tym bym się skupił i pilnował żeby LP nie rąbały tzw posuszu jałowego.

      Usuń
  5. Polecam Bajki z lasu o korniku i nie tylko.
    Ciekawe czy równie ochoczo będą hejtować swego kumpla po fachu? :)

    OdpowiedzUsuń
  6. Drogi Anonimie, doskonale wiesz, że również drzewostany tzw gospodarcze mają duży walor przyrodniczy. Dlatego te najcenniejsze gospodarcze zostały wyłaczone z użytkowania przez RDOŚ i przez MŚ, są chronione jako ostoje gatunków naturowych i jako strefa obiektu UNESCO wyłączona z użytkowania. Drzewostanów gospodarczych proszę szukać np. pod Bielskiem. Dyskutujemy o obiekcie światowego dziedzictwa o którym już nie decydują miejscowe lesaroby ale międzynarodowe gremia.

    OdpowiedzUsuń
  7. /.../ Dochodzi jeszcze jedno stwierdzenie zamieszczone we wstępie do komentowanego tekstu: w warunkach Puszczy Białowieskiej nie jest możliwe skuteczne wycięcie wystarczającego procentu zaatakowanych drzew po to aby zatrzymać gradacje kornika?- skąd to przypuszczenie? jeszcze 10 lat temu dało się zrobić, a teraz się nie da? /.../

    przypuszczenie to wynika z badań:

    Fahse L, Heurich M. 2011. Simulation and analysis of outbreaks of bark beetle infestations and their management at the stand level. Ecological Modelling ARTICLE in ECOLOGICAL MODELLING • JUNE

    w warunkach puszczy (zakładając deklarowaną ochrone parku i rezerwatów) nie da się kontrolować 80% populacji kornika

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. symulacje tam zawarte oparto o dane z Lasu Bawarskiego, nie jestem pewien czy wprost przekładają się na Puszczę Białowieską, tym bardziej że w Puszczy mamy całkowicie odmienny klimat i prowieniencję świerka, poza tym nie należy wątpić w siły LP, jeśli zajdzie potrzeba zmobilizują wystarczająco dużo aby wyczyścić wszystko co konieczne

      EX

      Usuń
    2. A to ciekawe, ekstrapolacja z Lasów Bawarskich się nie przekłada, ale już wróżenie z fusów (bo badań z Polski brak) jest naukowo istotne :)

      Usuń
    3. badań z górzystego Lasu Bawarskiego nie można przekładać na Puszczę Białowieską , a jeśli ktoś to robi to uprawia zwyczajne naciągactwo

      Usuń
    4. Oczywiście, że wnioskowanie per analogiam jest standardem w nauce. Pewnie, że lepiej zrobić badania wprost, ale żeby je zrobić trzeba pozwolić przyrodzie działać.
      Profilaktyczna rąbanina nie dostarczy żadnych naukowych danych o dynamice białowieskiego lasu.
      Za to niektórzy dostaną pewnie sowite premie, kasę za nadgodziny itd. Interes będzie się kręcił i o to chodzi - kornik to tylko pretekst :)

      Usuń
    5. wnioskowanie per analogiam stosowane jest w naukowej dyskusji ale nie może służyć bezpośredniemu przenoszeniu do praktyki

      gradacja i brak reakcji LP na nią w Puszczy Białowieskiej trwa już od kilku lat- gdzie badania z tego okresu są ?

      Usuń
  8. No to w takim razie co jest większym i bardziej ryzykownym eksperymentem? Wycinanie tych świerków co przy obecnym stanie wiedzy nie daje żadnej gwarancji że to w ogóle pomoże? Czy zostawienie wszystkiego naturalnym procesom co przy obecnym stanie wiedzy poprawi stan lasu jako ekosystemu?

    Tutaj przejrzyste zestawienie
    https://slate.adobe.com/cp/FxZqq/

    OdpowiedzUsuń

Komentarze są moderowane, pojawią się za jakiś czas – po akceptacji.