29 maja 2013

Resztki po borach

zwalona sosna w małym skrawku zachowanych dawnych borów w lasach gospodarczych
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu w polskiej części Puszczy Białowieskiej rosły okazałe sosny i świerki we wspaniałych, pradawnych borach. Leszek Wilczek, mieszkaniec "Dziedzinki" (leśniczówki, w której mieszkał on i Simona Kossak przez kilkadziesiąt lat) wspomina jak w jego młodości całe połacie, hektary puszczy były wycinane zrębami zupełnymi. Było to wtedy codziennością. Dzisiaj ta wschodnia część Puszczy, przy granicy białoruskiej przedstawia żałosny widok wielkich monokultur młodych sosen, fragmentami dębów ogrodzonych wysoką siatką przed jeleniami. Prowadzą tamtędy szlaki do nordic walking. Uważny wędrowiec może w kilku miejscach zauważyć jaki las rósł tutaj do niedawna, w miejscu gdzie teraz mamy plantację zasadzonych - często rzędami - sosen. Za kilkadziesiąt, a raczej kilkaset lat przyroda przywróci i tutaj pierwotny charakter Puszczy, jeśli jej w tym nie przeszkodzimy.
ten piękny bór jest wspomnieniem po dawnej Puszczy
a poniżej las po drugiej stronie tej samej drogi:



 po prawej stronie zachowany fragment kilkusetletniej Puszczy, po lewej las zarastający zręb

Piszę o tym, bo zwolennicy manifestacji stowarzyszenia drzewiarzy Santy i poglądów niektórych samorządowców używają argumentów, że przez ochronę Puszcza zginie i trzeba będzie czekać 700 lat na jej odrodzenie.  To prawda, w miejscach gospodarki sprzed kilkudziesięciu lat trzeba będzie czekać bardzo długo. Paradoksalnie, to naturalnie zarosłe obszary zrębów zupełnych są dzisiaj bliższe naturalnej Puszczy niż tereny planowej gospodarki. Filmowcy i miłośnicy przyrody często odwiedzają Drawny Tryb (oddz 403, 429) prowadzący do miejsca z niewielką wiatą. Dalej już tylko zagrodzone młodniki z pojedynczymi kikutami sosen po trąbie powietrznej. Wcześniej natomiast można zobaczyć maleńkie skrawki po dawnej Puszczy, w otoczeniu jednowiekowych plantacji sosen.
stara sosna w objęciach świerka

zachowany fragment dawnego lasu
Poniżej jedna z ostatnich olbrzymich sosen o obwodzie w pierśnicy 286 cm

A na koniec dzisiejszych fotografii wspaniały okaz dębu w rezerwacie (BPN) niedaleko Dziedzinki. To przy nim Leszek Wilczek robił Simonie wiele pięknych zdjęć. Przy dębie Simony Kossak stoi Beata Hyży-Czołpinska realizująca dokument o Simonie i Leszku oraz Lech Wilczek, życiowy partner Simony Kossak




5 komentarzy:

  1. To zdjęcie przy dębie jest monumentalne. Wygląda to jak żywy pomnik.

    OdpowiedzUsuń
  2. Jak tak dalej pójdzie to za kilkadziesiąt lat Puszczy może już nie być, a za kilkaset lat może także i człowieka

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Janusz Korbel31 maja 2013 17:20

      To bardzo prawdopodobne jeśli chodzi o człowieka ale większość nas myśli w perspektywie najbliższych wyborów a nie wielu czy setek lat. Jednak obecnie Puszcza jest nieźle chroniona! Stoimy przed wyborem, czy zwycięży myślenie populistyczne i dzielące - którego wyrazem są akcje stowarzyszenia "Santa" (które dzisiaj znowu umieściło swoje nielegalne tablice w pasie drogowym), czy myślenie globalne, z odpowiedzialnością za ekosystem planety i ochroną dzikiej przyrody? Zależy jak daleko sięga nasze poczucie "ja". Czy jest w nim miejsce na przyrodę, czy tylko na swój ogród do furtki?

      Usuń
    2. Nieźle to Puszcza będzie chroniona dopiero wtedy (wg. mnie)kiedy zostanie w całości objęta parkiem narodowym, a nie jakimiś sztuczkami w postaci różnych "leśnych kompleksów","paktów dla puszczy","parków krajobrazowych" i tym podobnych słownych wygibusów za którymi nie idzie prawdziwa ochrona (chociaż i w parku narodowym można udawać ochroną, czego przykładów mamy dużo, choćby Tatrzański PN)

      Usuń
  3. Ciekawe jakie bory ukształtują się bez decydującego w ich rozwoju (przynajmniej borów sosnowych) czynnika - pożarów?
    Założywszy, że cała Puszcza od wschodu i zachodu byłaby przez kilkaset lat ściśle chroniona, lecz z gaszonymi naprędce pożarami, to nie będzie Puszcza pierwotna lecz półnaturalna, przynajmniej dla siedlisk borowych :-)
    Pozdrawiam!!!!
    eko

    OdpowiedzUsuń

Komentarze są moderowane, pojawią się za jakiś czas – po akceptacji.